„List” (1940) – William Wyler i opowieść o miłości i poświęceniu w obliczu wojny
„List” (ang. „The Letter”) to amerykański film dramatyczny z 1940 roku w reżyserii Williama Wylera, oparty na sztuce W. Somerset Maughama z 1927 roku. Film opowiada historię Leslie Crosbie, kobiety zamężnej, która romansuje z młodym mężczyzną, a gdy ten zostaje zamordowany, ona staje się główną podejrzaną. Wyler, znany z tworzenia filmów o silnych kobietach i złożonych relacjach międzyludzkich, stworzył w „Liście” film o miłości, zdradzie, poświęceniu i tragicznych konsekwencjach ludzkich wyborów.
Aktorska doskonałość i napięcie psychologiczne
„List” to przede wszystkim film o aktorstwie. Bette Davis, wcielająca się w rolę Leslie Crosbie, dostarcza niezwykle złożonej i wiarygodnej kreacji. Jej postać jest pełna sprzeczności: z jednej strony jest kobietą zranioną i samotną, z drugiej – egoistyczną i manipulującą. Davis z niezwykłą precyzją oddaje emocjonalne zawirowania Leslie, jej strach, gniew, a także desperacką próbę ukrycia prawdy. W filmie występuje również Herbert Marshall jako Robert Crosbie, mąż Leslie, który próbuje zrozumieć i pogodzić się z jej zdradą. Marshall tworzy postać pełną godności i wewnętrznego bólu, a jego gra dodaje filmowi głębi i dramatyzmu.
Wojna jako tło dla ludzkich dramatów
Choć „List” nie jest filmem wojennym, wojna stanowi istotne tło dla wydarzeń przedstawionych w filmie. Akcja filmu rozgrywa się w kolonialnym mieście w Indochinach, gdzie napięcia między Europejczykami a ludnością tubylczą są silnie odczuwalne. Wojna w tle podkreśla kruchość ludzkiego życia i niepewność przyszłości, a także wpływa na relacje między bohaterami. Leslie, szukając ukojenia w ramionach młodego mężczyzny, ucieka od rzeczywistości wojny i kolonialnej rzeczywistości, ale jej ucieczka ma tragiczne konsekwencje.
Tematyka moralności i odpowiedzialności
„List” to film o moralności i odpowiedzialności za swoje czyny. Leslie, próbując chronić siebie i swoje dobre imię, podejmuje szereg decyzji, które ostatecznie prowadzą do tragedii. Film stawia pytania o naturę miłości, zdradę, a także o to, jak daleko możemy się posunąć, aby chronić siebie i swoich bliskich. Wyler nie ocenia Leslie, ale pokazuje ją jako złożoną postać, która staje przed trudnymi wyborami i ponosi ich konsekwencje.
Podsumowanie
„List” to film o miłości, zdradzie, poświęceniu i tragicznych konsekwencjach ludzkich wyborów. Wyler stworzył film o silnych kobietach i złożonych relacjach międzyludzkich, a Bette Davis dostarcza niezwykle wiarygodnej i poruszającej kreacji. Film stawia pytania o moralność, odpowiedzialność i naturę ludzkiej psychiki, a jego uniwersalne tematy nadal rezonują z widzami po ponad 80 latach od premiery.
